ชื่องานวิจัย

ความหลากชนิดและติดเชื้อพยาธิใบไม้ของหอยฝาเดียวที่มีความสำคัญทางการแพทย์ในหนองหาร

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความหลากชนิดและติดเชื้อพยาธิใบไม้ของหอยฝาเดียวที่มี ความสำคัญทางการแพทย์ในหนองหาร ดำเนินการระหว่างเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2564 ถึงเดือน กรกฎาคม พ.ศ. 2565 สุ่มเก็บตัวอย่างหอยจาก 25 สถานี และตรวจหาการติดเชื้อพยาธิใบไม้ด้วยวิธี cercarial shedding ผลการศึกษาพบหอยฝ่าเดียวที่มีความสำคัญทางการแพทย์ในหนองหาร ทั้งหมด 17,875 ตัว จำแนกเป็น 7 วงศ์ 9 ชนิด ได้แก่ วงศ์ Viviparidae (Filopaludina martensi martensi Frauenfeld, 1865 และ Filopaludina sumatrensis polysramma Martens, 1860) วงศ์ Ampullariidae (Pomacea canaliculata Larmarck, 1819 และ Pila polita Deshayes, 1830) วงศ์ Bithynidae (Bithynia siamensis goniomphalos Morelet, 1866) วงศ์ Buccinidae (Clea (Anentome) helena Philippl, 1847) วงศ์ Lymnaeidae (Lymnaea (Radix) auricularia Linnaeus, 1758) วงศ์ Thiaridae (Adamietta housei Lea, 1856) และวงศ์ Bulinidae (Indoplonobis exustus Deshayes, 1834) พบการติดเชื้อพยาธิใบไม้ในหอย 6 ชนิด F. martensi martensi, B. siamensis goniomphalos, C. helena, L. auricularia, A. housei และ 1. exustus สามารถจำแนกตัวอ่อนระยะเชอร์คาเรียของพยาธิ ใบไม้ 7 รูปแบบ ได้แก่ pleurolophocercous cercaria, parapleurolophocercous cercaria, furcocercous cercaria, amphistome cercaria, xiphidio cercaria, cystophorous cercaria และ mutabile cercaria ซึ่งเป็นตัวอ่อนของพยาธิ ใบไม้ที่ก่อให้เกิดโรคในคนและสัตว์ นอกจากนี้ผลการถ่ายทอดองค์ความรู้สู่ชุมชน พบว่าผู้เข้าร่วม กิจกรรมความรู้ความเข้าใจและความพึงพอใจในการจัดกิจกรรมอยู่ในระดับมากขึ้นไป

คำสำคัญ : ความหลากชนิด, การติดเชื้อพยาธิใบไม้, หอยฝาเดียวที่มีความสำคัญทางการแพทย์, หนองหาร

ชื่อหัวหน้าโครงการวิจัย : อาจารย์ ดร.กุลวดี สุวรรณไตรย์

ชื่อผู้ร่วมวิจัย : นางเนตรนภา พนมเขตร์

เอกสารบทคัดย่อ